Sếp là Đoàn Viết Cường, là "người đương thời", từng là 01 người ngoài Đảng làm Giám đốc 01 đơn vị Nhà nước.
Nếu nói là 01 Thanh niên xung phong, người tình nguyện đúng nghĩa nhất chứ không phải loại lơ tơ mơ như mình mà nói là dân tình nguyện, hoặc là những thằng khoác lác mấy chữ tình nguyện, thanh niên xung phong, hy sinh,... để mà "nổ", để bôi đỏ cái lý lịch nghe phát ghét.
Đến bây giờ, có lẽ sếp là người có ảnh hưởng đến mình nhất trong cuộc sống, trong việc làm. Mỗi khi động đến việc gì, mình thường tự hỏi nếu là sếp Cường, sếp sẽ xử lý thế nào nhỉ?
Ngày sếp mới lên nhận nhiệm vụ tại đơn vị, một nơi đang "rối như canh hẹ" vì hoạt động không hiệu quả, nợ chất chồng như Chúa Chổm, nội bộ lục đục. Lúc đó nhiều người nói ông Cường đang là "Người đương thời" và chuẩn bị thành "Người hết thời" rồi,.... Có người bảo chỉ những nơi rối ren như vậy điều ông Cường lên mới làm được, có người thì bảo ông bị "đì", đang ở thành phố bị đẩy lên ĐakNông thì còn gì!
Sếp có lý lịch khá xấu, nghe nói gia đình sếp và vợ sếp đều ở bên Mỹ. Sếp và vợ ở lại Việt Nam, rồi cả 2 cùng đi Thanh niên xung phong, gặp nhau trong môi trường ấy rồi thành vợ chồng. Trong Thanh niên xung phong, sếp phải trải qua nhiều khó khăn vì cái lý lịch ấy. Mình còn nghe nói truyện ngắn "Ngọc trong đá" của nhà văn Nguyễn Đông Thức cũng lấy hình tượng nhân vật chính từ 2 vợ chồng sếp.
Sếp là ông Giám đốc ngoài Đảng, nên mỗi lần họp Chi bộ - cơ quan "lãnh đạo cao nhất" của đơn vị - sếp thường lùi lũi đi qua đi lại (vì phòng làm việc cũng ở của sếp là phòng ở nằm bên trong, lỡ sếp có mắc tiểu cũng phải đi ngang qua để ra nhà vệ sinh). Cũng may anh Phương - Bí thư Chi bộ - là lính của sếp ngày xưa và có vẻ rất phục sếp nên có lẽ nhờ thế mà Sếp còn làm được, chứ gặp chỗ khác thì có lẽ "bó hand".
Những ngày đầu về đơn vị, sếp hình như phải thức trắng đêm để setup lại bộ máy. Sếp bảo mình viết giùm sếp 1 cái báo cáo về tình hình hiện tại của đơn vị, và theo em thì nên làm thế nào? Cái này mày viết chỉ mình tao đọc, nghĩ sao viết vậy thôi nhen!. Mình nghe vậy về viết 1 đêm 27 trang giấy kể lể hết từ tình hình nhân sự, tình hình tài chính, hậu cần, sản xuất, tình hình đội,... Vì là hồi đó mình làm công tác Kế hoạch - Tổng hợp chuyên viết báo cáo nên cái trò khỉ gì trong đơn vị mình cũng biết và nắm số liệu khá nhiều. Mấy tháng sau khi bộ máy đã bắt đầu đi vào guồng, tình hình đơn vị sáng sủa hơn, sếp cười với mình bảo mày viết dài quá, tao đã rối đọc cái báo cáo của mày càng rối thêm!
Giờ nghĩ lại không biết có mấy thằng trong cơ quan bị sếp biểu viết như vậy nhỉ? hehehe
Sếp là người có phong cách ăn nói nhìn bề ngoài có vẻ hơi bỗ bã, bình dân nhưng cũng khá ý tứ khi động đến chính trị, có lẽ vì sếp biết "phận" mình. Tuy vậy, cũng không ít lần sếp bị sẩy miệng, xong cũng cười hề hề. Ngày sếp lên hình trong chương trình "Người đương thời", khi chị Tạ Bích Loan hỏi "Cựu Thanh niên xung phong các anh khi gặp lại nhau thường làm gì?", câu hỏi này có trong kịch bản được Đảng Ủy duyệt là sẽ trả lời rằng chúng tôi sẽ nói về truyền thống thanh niên xung phong, ôn lại kỷ niệm 1 thời tình nguyện này nọ,... Thế mà khi đó, sếp lại hứng lên trả lời "Tụi tui gặp nhau chủ yếu nhậu 1 trận cho đã". Hihi, sau vụ đó sếp bị Đảng ủy chửi quá trời.
Trong cơ quan, sếp thường hay xưng hô mày tao, nghe rất thân thiện nhưng vẫn giữ được cái uy. Thằng nào lơ tơ mơ, sếp hay chửi đùa "thằng mặc quần lủng dây thun giãn", "đâm hơi". Có lần sếp xuống khu tập thể, thấy có mấy cái giường ngủ dậy anh em không tháo mùng, nhìn nhếch nhác. Sếp đang rầy thì có anh nói đại ý là đằng nào tối cũng ngủ nữa, tháo chi cho mệt. Sếp đứng trợn mắt "ê, vậy mày ỉa mày đừng chùi đít nghen, đường nào mày cũng ỉa nữa mà". Cả tập thể được một trận cười vỡ bụng.
Những ngày đầu điều chỉnh công tác nhân sự, sếp bảo: "phải lựa lại cái áo cho vừa từng người, thằng ốm nhách mà mặc cái áo rộng vậy tội nó. Còn thằng mập thù lù bắt nó mặc cái áo chật, nó thở còn ko đc thì sao nó làm việc". Sếp quyết liệt thay đổi nhân sự, nhưng vẫn phải chấp nhận một vài vị trí ko thể làm gì đc, do loại "quần lủng dây thun giãn" hơi nhiều, loại ấy "1 tay lo bịt cu, 1 tay lo kéo quần" nên rất vô dụng. Loại này hoặc do cơ cấu, hoặc là do có mấy "lão thành cách mạng" chả chuyển đi đâu được, hoặc do hàng CCCCC gửi, đành chấp nhận thế! Sếp rất bực vì chuyện này, có những ông hơi vô dụng, vậy mà động tới thì bảo tao đi đánh giặc, đi thanh niên xung phong từ lúc mày còn ở truồng chạy nhông nhông, mày bằng tuổi con cháu tao thôi! Vì vậy, không ít lần gặp mấy cha này, sếp hay nói đía vừa thật vừa giỡn nhưng rất độc ... đáo làm cho họ nếu hiểu thì tức lắm, không hiểu thì thôi!
(Tiếp)
Nghe mọi người kể rằng, ngày sếp được trao danh hiệu Huân chương lao động hạng 3 tổ chức tại Dinh Thống Nhất , lãnh đạo thành phố về dự rất đông, sếp không ngồi hàng đầu dành cho đại biểu mà ra phía sau ngồi với anh em và để ... hút thuốc, nói chuyện cho đã. Có người hỏi anh sao không lên trên ngồi, quan khách đủ hết rồi. Anh trả lời "ngồi đây cho chắc mày ơi, lên đó ngồi lỡ bị ném lựu đạn chết mẹ luôn" , má ơi, mọi người nhìn anh tròn xoe mắt vì không biết thằng cha này là ai mà nói ẩu thế!
Hôm đó đơn vị có đoàn đại biểu thành phố lên thăm, trong cuộc họp có ông đứng chúc đơn vị Trường 6 (trường thành lập sau cùng) có câu: Trường 6 "đi sau về trước", tự nhiên sếp bật hỏi "về trước là về đâu?" làm ông kia ú ớ chả biết nói gì, đại biểu trong hội trường giật mình ngơ ngác, còn chúng tôi được một trận cười nắc nẻ.
Trong đơn vị có 1 tốp học viên chuyên đi khai thác đá bên ngoài hơi xa và nguy hiểm, sếp rất lo. Có hôm sếp chỉ đạo thôi đừng làm cái đó nữa, sếp nói "mỗi lần thấy tụi bay dẫn đi ra cổng là tao lo, cặc dái tao nó thun hết, riết rồi giờ nó còn có chút xíu nè" (xin lỗi, tui viết y chang những gì sếp nói)
Sếp làm việc rất chỉn chu, chín chắn. Bàn sếp lúc nào cũng 01 đống hồ sơ, văn bản báo cáo. Sếp có 2 cây viết 01 xanh, 01 đỏ, và 01 tập giấy note. Cây viết xanh chỉ dùng để ký, cây viết đỏ dùng để ghi lưu ý và sửa chữa văn bản, tập giấy note màu vàng dùng để ghi các lưu ý dán vào văn bản, hoặc dán trên bàn. Văn bản nào trình lên, sếp đọc rất kỹ, sửa lại từng câu chữ. Đặc biệt số liệu phải đúng, logic để không ai bắt bẻ được. Số liệu mà lung tung là bị chửi ngay "tao ký đại cho tui bay chửi tao là thằng giám đốc ngu à". Hồi mới lần đầu tiên làm báo cáo gửi sếp, sếp sửa đỏ cả giấy, sau đó thì quen dần nên ít bị sửa hơn. Sếp rất ghét văn bản viết sai lỗi chính tả, tuy nhiên sếp cũng nói với tôi rằng tao là dân Nam bộ, cái dở duy nhất của tao mà giờ học cũng hết dô là không phân biệt được dấu hỏi và dấu ngã. Mày sửa giùm tao cái đó nhen!. Bàn làm việc của sếp rất to, bày đủ loại văn bản của khắp nơi gửi lên. Ban ngày, sếp chủ yếu hay đi lòng vòng bên ngoài hiện trường, văn bản thì chủ yếu chỉ sửa ban đêm, sửa mệt thì xem tivi rồi lăn ra ngủ luôn.
Ngày sếp giao cho mình viết dự án vay tiền nuôi cá thương phẩm, mình chả biết gì về cá mắm. Sếp đưa cho mình 01 đống sách vở từ hồi sếp đi học kỹ sư thủy sản ở Trường ĐH Nông Lâm. Thấy sách vở sếp, mình thán phục thiệt. Vở sạch, chữ đẹp, bài vở viết rất chỉn chu, kỹ lưỡng, bài vở đầy đủ không cúp cua ngày nào như vở của 01 cậu học trò ngoan, ham học. Không như mình, 01 quyển vở có thể học đến ... 06 môn, học 01 ngày nghỉ 3 ngày.
Vợ chồng sếp chỉ có 01 đứa con gái. Có lần mình hỏi sao sếp không sinh thêm con nữa, sếp bảo tao sinh nó ra bị đủ thứ bệnh, thương nó quá đến nỗi không dám sinh đứa nữa vì sợ tình thương phải san sẻ đi...
Sếp rất giàu, nghe nói giàu lắm. Sếp cũng nói với tôi như vậy, không phải tao giàu nhờ tiền Mỹ gửi về không đâu, tao giàu là nhờ hồi đó con gái tao bị bệnh tim, gia đình 2 bên gửi tiền về nhiều lắm để mổ, nhưng sau đó mổ lại không tốn tiền nhờ chương trình gì đó. Tiền nhiều quá không biết làm gì cho hết, tao đi mua đất, mua nhiều lắm. Không ngờ vài năm sau giá đất lên ào ào nên tao giàu. Sếp có đưa tôi xem 01 tờ giấy mà mọi người mượn tiền vài chục đến hàng trăm triệu, toàn anh em đồng đội mượn mà chả có giấy tờ gì cả, ai trả thì trả, không trả thì thôi. Vợ sếp trước kia làm ở bệnh viện, sếp nói bả đi làm mà không bao giờ có lương mang về mà cứ toàn mang tiền nhà đi cho bệnh nhân miết, thấy ai tội tội là về mở két mang tiền đi cho. Tuy giàu vậy, nhưng sếp vẫn rất bình dân, chân chất như một thanh niên xung phong thứ thiệt, quần áo giày dép thường thường, cái cặp đựng quần áo đi công tác cũ cũ thế thôi.
Những ngày tôi chán nản, bỏ bê công việc và muốn nghỉ. Sếp có hỏi tôi: "mày biết tao làm ở đây hai mấy năm nay vì cái gì không? Tiền tao không cần, chức tao không cần vì thằng như tao làm tới đây đụng trần rồi, danh hiệu kiểu "mặt trận" tao không cần, vậy tao làm vì cái gì?" Đến giờ này, em cũng không tìm ra câu trả lời sếp à, chỉ cảm thấy mình nhỏ bé quá!
Ngày tôi nghỉ việc để về lại Sài Gòn, sếp gọi lên nói rằng mày nghỉ việc quả là tiếc, đây là môi trường để mày phấn đấu, quy hoạch cán bộ đã trải thảm nhung rồi. Ngày xưa tao làm việc trong một môi trường như 01 cái rừng có quá nhiều cọp, tao phải ráng để khẳng định mình dù biết mình còn thua họ xa về cái đó. Giờ mày đang sống trong 01 cái rừng mà chỉ mình mày là cọp, thế mà mày cũng đành bỏ rừng mà đi. Có thể đó là con đường không sai, nhưng thật là tiếc. Sếp à, em không phải là cọp mà em chỉ là con mèo, vì em còn biết ... trèo cây nữa. hehe
Xa đơn vị, điều tiếc nhất là em không được tiếp tục làm lính của sếp Cường nữa thôi!
Vài năm sau, sếp còn chuyển làm giám đốc 01 đơn vị nữa, hiện giờ sếp được điều động về lại Sài Gòn làm Phó giám đốc 01 doanh nghiệp nhà nước. Sếp nói với tôi, giờ làm ở đây toàn dự án to vài chục, vài trăm tỉ, nghe nói là ớn lạnh chứ không như hồi đó tao với mày làm dự án nuôi cá vài trăm triệu đâu. Nghe đâu những ngày chuẩn bị điều chuyển, sếp cũng có tâm tư rằng tao làm gì cũng không sợ, không buồn, chỉ buồn 01 chuyện là phải làm lính của những thằng vớ vẩn, ví dụ thằng ... T. Lần đó, sếp cùng 02 anh lái xe đi 01 vòng xuyên Việt từ Nam chí Bắc để nghỉ xả hơi, sếp ghé Phú Yên ngủ, kêu mình xuống chỉ vào chiếc xe như xe của gánh xiếc, quần áo, giày dép, đồ đạc phơi giăng đầy trong xe, sếp bảo "giang hồ mà mày, đi vậy mới kịp chứ"
Đợt vừa rồi mưa lụt, sếp gọi điện ra hỏi thăm làm mình cảm động và nhớ sếp vô cùng. Quê sếp ngày xưa cũng ở Phú Yên, gia tộc họ Đoàn ở Hòa An, sếp nói vẫn thường gửi tiền về gia tộc, quỹ khuyến học gì đó của họ tộc, nhưng sếp chưa về bao giờ. Người trong gia tộc hay vào nhà sếp ở, tụi nó vào ở hay mang cái bánh tráng gì mà to thiệt là to, tụi nó nhúng nước, rồi cuốn cơm, thịt cá, rau vô 01 cục to bằng cổ tay, mỗi đứa 1 cái ngồi gặm thay cơm thấy ngộ ghê. Hihi, mai mốt sếp ra đây em làm cho sếp 01 cây, ăn cho biết.
Ông ấy được tặng danh hiệu Anh hùng Lao động hay Huân chương Lao động hạng ba? Chứ, làm gì có Anh hùng lao động hạng 3>